Γυναίκες σε θέσεις εξουσίας: ψηφίζουμε ισότιμα - Άρθρο της Προέδρου της ΕΕΔΑ στην εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ"
της Μαρίας Γαβουνέλη, Προέδρου της ΕΕΔΑ και Καθηγήτριας στη Νομική Σχολή, ΕΚΠΑ
(Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ" το Σάββατο 8 Απριλίου 2023)
Ένα από τα μεγαλύτερα διακυβεύματα των επερχόμενων εθνικών εκλογών (αλλά και των αυτοδιοικητικών εκλογών που ακολουθούν τον Οκτώβριο 2023 και των ευρωπαϊκών εκλογών το 2024) είναι το ποσοστό των γυναικών που θα εκλεγούν και έτσι θα μετάσχουν στην διαχείριση της εξουσίας. Η χώρα μας είναι μια από τις ελάχιστες στον πλανήτη, 12 όλες και όλες μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ, που έχει κατακτήσει την πλήρη ισότητα στον νόμο (https://wbl.worldbank.org/en/data/exploreeconomies/greece/2023 ) – γεγονός ούτε αυτονόητο ούτε αμελητέο, ακόμη και στον καιρό της υποβάθμισης των πάντων. Οι δείκτες όμως της πραγματικής ισότητας εξακολουθούν να είναι απλώς τραγικοί.
Το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (https://eige.europa.eu/gender-equality-index/2022/country/EL ) κατατάσσει σταθερά την Ελλάδα στις τελευταίες θέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα τελευταία πολλά χρόνια με μέσον όρο 53,4/100, 15,2 μονάδες χαμηλότερα από την μέση βαθμολογία της Ένωσης. Η υψηλότερη βαθμολογία (85,8/100) σημειώνεται στον τομέα της υγείας, όπου μάλιστα η πατρίς κατατάσσεται 4η ως προς την κατάσταση της υγείας των γυναικών με βαθμολογία 94,9/100. Σε πλήρη αντιδιαστολή, στον τομέα της συμμετοχής στην εξουσία η βαθμολογία μας είναι 28,8/100, έχοντας μάλιστα καλυτερεύσει κατά 0,9 έναντι του 2019. Οι γυναίκες υπουργοί στη χώρα μας είναι το 15,5% του συνόλου έναντι 33,4% του ευρωπαϊκού μέσου όρου, οι βουλευτίνες το 21% του κοινοβουλίου έναντι 33% του ευρωπαϊκού μέσου όρου και με 1 περιφερειάρχη στους 13 και 18 δημαρχίνες στους 331, στην τοπική αυτοδιοίκηση βρισκόμαστε στο 20.8% έναντι 29,4% του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Η κατάσταση είναι εξίσου δύσκολη στην οικονομική ζωή, όπου οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται δραματικά στα διοικητικά συμβούλια (26,4/100), για να μην αναφερθώ στα ερευνητικά κέντρα (11/100). Πώς ακριβώς οι αριθμοί αυτοί θα φθάσουν το 40% των μη εκτελεστικών μελών και το 33% των διευθυντών ως το 2026, όπως επιτάσσει η νέα Οδηγία 2022/2381 σχετικά με τη βελτίωση της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων σε θέσεις διευθυντικών στελεχών των εισηγμένων εταιρειών ένας Θεός ξέρει…
Στην Ελλάδα ο νόμος επιτάσσει εδώ και καιρό την συμμετοχή των γυναικών στα ψηφοδέλτια, τουλάχιστον κατά το ένα τρίτο του συνολικού αριθμού των υποψηφίων και ήδη από το 2019 με το 40%. Και όμως καταλήξαμε με τον μικρότερο αριθμό γυναικών στο κοινοβούλιο που είχαμε ποτέ. Κάτι λάθος έχει γίνει προφανώς! Και οφείλεται μάλλον στο γεγονός ότι τα κόμματα φτιάχνουν τα ψηφοδέλτια με τους ΄πραγματικούς’ υποψηφίους και μετά ψάχνουν ένα γύρο, φίλες και γνωστές, την πρώτη εξαδέλφη, την καλή τους, την κουμπάρα της κουνιάδας, για να συμπληρώσουν τους αριθμούς. Οι μικρές κοινωνίες ξέρουν, οι μεγαλύτερες οσμίζονται την απάτη και το αποτέλεσμα δεν εκπλήττει κανένα.
Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, ο ανεξάρτητος θεσμός της Ελληνικής πολιτείας για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ξεκινά εκστρατεία για να θυμίσει σε όλες και όλους μας ότι πρέπει να ψηφίσουμε ισότιμα, ικανές γυναίκες δίπλα σε ικανούς άνδρες. Και κυρίως να προσκαλέσει τις νέες γυναίκες και να προτρέψει τις πολύ περισσότερες διστακτικές γυναίκες να ασχοληθούν με τον δημόσιο βίο, ξεκινώντας με την τοπική αυτοδιοίκηση και τους χώρους εργασίας τους. Γιατί χωρίς αυτή την συμμετοχή στα κοινά, χωρίς την τριβή και την προετοιμασία, πώς θα βρεθούν αυτές οι έμπειρες και ικανές γυναίκες που θα γίνουν βουλευτίνες, υπουργοί και πρωθυπουργοί;
